Đôrêmon – tác phẩm không bao giờ cũ

Ngày 29/5 vừa qua, nhà xuất bản (NXB) Kim Đồng đã ra mắt bộ truyện tranh nổi tiếng thế giới Đôrêmon phiên bản mới với nhiều thay đổi so với các lần xuất bản trước, bao gồm việc giữ  nguyên tên gốc của các nhân vật cũng như xuất bản dưới hình thức R2L (đọc từ phải qua trái theo đúng nguyên bản tiếng Nhật). Loạt truyện về chú mèo máy Đôrêmon tái ngộ với độc giả Việt Nam vào đúng dịp Quốc tế thiếu nhi thật là một sự kiện có ý nghĩa. Trong số những người tìm mua trọn bộ Đôrêmon trong lần tái bản này chắc hẳn có không ít các bạn 8x, những người đầu tiên được tiếp xúc với bộ truyện này gần 20 năm trước. Mua, để tìm lại một phần đã gắn liền với tuổi thơ.

Theo NXB Kim Đồng, đơn vị giữ quyền xuất bản Đôrêmon tại Việt Nam, tính đến năm 2006 đã có 50 triệu ấn bản Đôrêmon được phát hành nhiều lần trong suốt 14 năm, kể  từ khi những tập Đôrêmon đầu tiên được xuất bản ở Việt Nam vào năm 1992. Kể từ ấy, đã có không biết bao nhiêu thế hệ trẻ  em Việt Nam lớn lên cùng chú mèo ú Đôrêmon và cậu bé Nobita lớp 3E hậu đậu cùng nhóm bạn thân, Chaien, Xêkô, Xuka, v.v. Những quyển Đôrêmon đầu tiên, từ các tập truyện ngắn nhỏ bé xinh xinh đến các truyện dài, rồi truyện màu, đã gắn liền với tuổi thơ của rất nhiều người, từ khi mới lên 4 lên 5 ngồi trong lòng nghe mẹ đọc cho đến lúc có thể tự mình đọc say sưa hàng giờ  liền, và đến đợt tái bản lần này, hẳn đã có lứa người đọc trưởng thành đến mức có  thể tìm mua về để đọc cho con cái của mình nghe, để giới thiệu cho chúng biết những nhân vật  đã lớn lên cùng cha mẹ chúng.

Đôrêmon xứng đáng là loạt truyện tranh hay nhất mọi thời đại, dành cho mọi lứa tuổi. Lấy bối cảnh thành phố Tokyo những năm 1970, những câu chuyện về tương lai trong Đôrêmon thường đề cập đến thế kỷ 21 như một cột mốc xa xôi nào đó, với những phát minh thuộc hàng không tưởng lúc bấy giờ. Nhưng giờ  đây, chúng ta đang ở thập niên thứ 2 của thế kỷ 21, cái khoảng thời gian ở tương lai mà Đôrêmon vẫn thường đặt mua những bảo bối mới, và rất nhiều trong số những bảo bối được xem là sản phẩm của trí tưởng tượng ấy giờ đây đã thành hiện thực như tivi 3D, tàu điện chạy bằng từ trường, máy tính với tốc độ xử lý hàng triệu triệu phép tính trên giây, v.v. Thế mới biết trí tưởng tượng và khả năng của con người là vô hạn. Với trình độ khoa học công nghệ hiện nay, người ta có quyền tin rằng danh sách những bảo bối của Đôrêmon được hiện thực hóa sẽ ngày một dài thêm. Do đó, dù cho ‘thời tương lai’ trong truyện đang là ‘thời hiện tại’ của những lứa độc giả mới, Đôrêmon vẫn là một bộ truyện không bao giờ cũ và có sức hấp dẫn rất riêng, nhờ vào những câu chuyện nhẹ nhàng, ý nhị, những bài học bổ ích cho lứa tuổi nhi đồng về các mối quan hệ gia đình, bạn bè lẫn các kiến thức khoa học về vũ trụ, lịch sử, địa lý thế giới được lồng ghép một cách tự nhiên, không cứng nhắc áp đặt.

Mức độ phổ biến và  gần gũi của Đôrêmon với độc giả Việt Nam còn thể hiện ở chỗ những nhân vật trong truyện đã đi thẳng vào đời sống một cách tự nhiên. Dù có một chút chạnh lòng khi bạn trẻ ngày nay có thể sẽ không biết các cách so sánh kiểu như “khổ như  chị Dậu”, “gian như Bá Kiến”, nhưng sẽ so sánh theo kiểu “hậu đậu như Nôbita”,  “hát dở như Chaien”, “mỏ nhọn như  Xêkô”. Từng nhân vật và tính cách của chúng đã  đi sâu vào tiềm thức của biết bao thế hệ người đọc. Còn gì thành công hơn khi những nhân vật truyện tranh đã đi vào đời sống thật đến mức như thế?

Cũng vậy, những bảo bối thần kỳ, dù đã được hiện thực hóa hay vẫn còn là mơ ước, cũng đã trở thành một cái gì  đó rất đỗi quen thuộc với tất cả mọi người. Có bạn trẻ nào lúc căng thẳng ôn thi mà lại không ao ước có được một mẩu  “bánh mì giúp trí nhớ” để chẳng cần học nữa mà bài thì vẫn thuộc? Có cô bé cậu bé nào lại không mơ ước có được chiếc “chong chóng tre” để có thể tự do bay lượn trên trời cao? Và hơn hết thảy, “cánh cửa thần kỳ” và “cỗ máy thời gian” luôn là mơ ước và khao khát của biết bao nhà khoa học. Đó là khao khát được chinh phục đỉnh cao, khao khát vượt qua được cái ranh giới giữa những điều không thể.

Đôrêmon, vì lý do đó, đã vượt qua chiếc áo nhỏ bé của một bộ truyện tranh đơn thuần mà trở thành một sách giáo khoa đa lĩnh vực dành cho các bạn trẻ, thành một kim chỉ nam về các ý tưởng sáng tạo khoa học kỹ thuật đối với các nhà khoa học.

Mừng Đôrêmon đã trở lại với Việt Nam, với nội dung được dịch và biên tập kỹ hơn so với nhiều năm trước. Mong đợi một lớp  độc giả mới sẽ lại yêu thích và gắn bó với chú mèo máy thông minh này.