Biểu tượng cảm xúc – emoticon

Là một chatter kiêm blogger chuyên nghiệp, hẳn bạn đã ko dưới 10 lần sử dụng các mặt cười mỗi ngày phải ko? Vậy bạn có bao giờ tự hỏi rằng ai đã tạo ra những mặt cười í, để bạn có thể sử dụng để diễn tả cảm xúc của mình? Hãy cùng tienxu tìm hiểu nhé.

Một biểu tượng cảm xúc (emoticon), còn đc gọi là mặt cười (smiley), là một chuỗi các kí tự thông thường, vd như: ":-)", "^_^", "._.", "XD", "-_-", "=D", ":)", "=P", "o_o".v..v, hoặc cũng thể là cái hình nho nhỏ, với mục đích là thể hiện một cảm xúc trên khuôn mặt của con người (cười, giận, khóc, vui vẻ, buồn...). Những biểu tượng cảm xúc (từ bi giờ xin đc gọi tắt là mặt cười) đc sử dụng như là một dấu chấm câu mở rộng và đc dùng rất phổ biến trong thư điện tử (e-mail), các trình nhắn tin tức thời (instant messaging), chat, các bảng thông báo và trên các blog, diễn đàn; Người dùng tin rằng, nếu ko có những mặt cười, những câu nói bình thường có thể bị hiểu lầm vì thiếu cảm xúc ở mặt, ngôn ngữ hình thể và ngữ điệu trong cách phát âm trong giao tiếp bằng cách viết (writing) hoặc đánh máy (typing). Vào ngày 19/09/1982, Scott Fahlman (hiện là Viện trưởng viện Khoa học máy tính tại trường ĐH Carnegie Mellon – chả biết trường này ở đây luôn ^^) đã nghĩ ra một hệ thống để mã hóa và chuyển cảm xúc của con người thành những kí tự để giải quyết vấn đề này.

Sơ lược về mặt cười:
Từ "emoticon" đc ghép từ “emotion” – có nghĩa là cảm xúc, và icon – biểu tượng. Một tự tương tự khác là "verticon" (từ "vertical"-hàng dọc và "icon"), thỉnh thoảng đc dùng để chỉ kiểu mặt cười của các nước vùng Á Đông (vd, những biểu tượng để chỉ gương mặt đc viết theo hàng dọc chứ ko phải hàng ngang). Thông thường, biểu tượng chỉ gương mặt cười sẽ đc diễn tả bằng 1 smiley đơn giản là :-). Dấu hai chấm “:” tượng trưng cho đôi mắt, gạch nối “-“ là cái mũi và ngoặc đơn đóng là miệng. Cũng có rất nhiều dị bản so với kiểu mặt cười cơ bản này. Biểu tượng của cái mũi (-) thường đc bỏ, vd :) hoặc ;). Khi đôi mắt đc viết bằng dấu bằng “=” thì cái mũi luôn đc bỏ: =).

Xuất xứ:
Scott Fahlman là người đã tạo ra những mặt cười bằng kí tự ASCII [ :-) và :-( ], với 1 đề nghị đặc biệt rằng chúng sẽ được sử dụng để diễn tả cảm xúc. Văn bản của việc đề nghị này được gửi đến máy tính của trường ĐH Carnegie Mellon vào ngày 19/09/1982, lúc 11 giờ 44 phút, tưởng như đã bị thất lạc nhưng đã được phục hồi lại cách đây 20 năm bởi Jeff Baird từ một máy tính lưu trữ cũ.
Toàn văn bản đề nghị:

19-Sep-82 11:44 Scott E Fahlman :-) From: Scott E Fahlman I propose that the following character sequence for joke markers: :-) Read it sideways. Actually, it is probably more economical to mark things that are NOT jokes, given current trends. For this, use :-(

Mặt cười trên web
Trên các diễn đàn và các trình nhắn tin, nhưng mặt cười viết bằng kí tự sẽ được tự đồng thay thế bằng hình ảnh. Tương tự, trong một số phiên bản của trình soạn thảo văn bản Microsoft Word, chức năng Auto Correct sẽ tự động chuyển những mặt cười cơ bản như :-) và :-( thành những symbol sẵn có (lúc viết bài này xu cũng phải tắt chức năng này đi, cuz nó cứ convert wa hoài làm sao post được ^_^).Ban đầu những mặt cười bằng hình ảnh này rất đơn giản, và chỉ dùng để thay thế các mặt cười cơ bản (cười, buồn...), nhưng sau này, chúng trở nên phức tạp đến mức một số mặt cười đặc biệt được đưa vào thông wa những cửa sổ pop-up, thường chứa hàng trăm mặt cười đủ kiểu.Một số mặt cười hiện nay thật ra ko còn diễn tả cảm xúc nữa; vd, mặt cười cầm cây đàn guitar có thể được dùng khi muốn nói đến âm nhạc. Và hơn thế nữa, một số trình nhắn tin tức thời đã xây dựng những mặt cười có thể phát ra âm thanh (vd như Audible của Y!M chẳng hạn)

Mặt cười phong cách Á Đông
Như đã trình bày ở trên, đối với các nước Á Đông (Nhật, Hàn, Trung Quốc...), mặt cười ko được viết theo kiểu nằm ngang mà là hàng dọc. Điều này phù hợp với cách viết thông thường của ngôn ngữ của các nước nói trên, và người đọc ko phải xoay đầu sang trái để đọc ^^. Sau đây là 1 số vd về kiểu mặt cười này:

Graphic emoticons
Graphic emoticons là những hình mặt cười (thường tự động thay thể các mặt cười bằng chữ) được sử dụng rất phổ biến trên các diễn đàn, blog và các chương trình chat.. Những mặt cười này thường là ảnh động (animated gift), kéo dài khoảng 5s cho một chu kì lặp lại, và thường được chèn thêm âm thanh vào làm chúng trở nên rất sống động.

Khuyến mãi
Uhm…bài viết đến đó là hết rùi. Để cảm ơn các bạn đã nhìn chút thời gian ngồi đọc, xu xin có vài món quà tặng cho pà kon:

+ Bảng tập hợp đầy đủ các emoticon trên Y!M, kể cả những emo ẩn, lấy từ blog của Phạm Lâm: http://files.myopera.com/phamlam/files/matcuoi2.html

+ Bộ sưu tập emo vui nhộn, download tại đây (chuột phải -> save target as)

tienxu (dịch và tổng hợp từ wikipedia)