Sĩ tử sau mùa thi 2009: Áp lực vẫn còn

Kì thi đại học, cao đẳng 2009 cuối cùng cũng đã kết thúc. Còn khoảng 1 tháng nữa mới đến ngày 20/8, thời hạn cuối cùng mà Bộ Giáo dục quy định các trường phải công bố điểm và kết quả thi đại học, các thí sinh đã có thể gỡ bỏ được áp lực thi cử đã đè nặng trong suốt thời gian trước và trong kì thi. Nhưng với những thí sinh đã làm bài không tốt trong kì thi vừa qua, giai đoạn chờ kết quả thi cũng là giai đoạn rất khó khăn vì các em sợ phải chịu áp lực từ phía gia đình nếu không thi đậu.

Áp lực chính từ phía gia đình

Bố là bác sĩ, mẹ là phó giám đốc một công ty lớn, Hoàng K. đã phải căng thẳng suốt thời gian dài trước kì thi đại học và cả khi môn thi cuối cùng đã kết thúc. “Bố luôn muốn em phải nối nghiệp bác sĩ, nhưng em biết sức học của mình không đủ khả năng để vào y khoa, và em cũng không thích học ngành ấy”, K. tâm sự. K. rất thích ngành xã hội học và đã có ý định thi vào ngành này của trường ĐH KHXH&NV TP.HCM, nhưng bố mẹ không cho, vì “bố mẹ là bác sĩ, doanh nhân mà con lại là nhà xã hội học thì không thể được”. Bị ép buộc phải thi ngành mình không thích, lại chịu áp lực nhất định phải đậu đại học khiến K. căng thẳng và em đã làm bài không tốt trong kì thi vừa rồi. “Em biết kết cục sẽ tệ đến mức nào nếu em không thi đậu, em sợ lắm”, K. buồn bã cho biết.

Trái ngược với K., Hoàng T. có ba là công nhân và mẹ bán tạp hóa tại nhà. Vốn học khá, T. là niềm tự hào của ba mẹ trong khu xóm lao động nhà em. Ba mẹ T. luôn trông chờ vào ngày em sẽ thi đậu vào ĐH Bách khoa để được nở mặt nở mày với họ hàng, xóm giềng và xem như có thể an ủi, bù đắp cho việc cha mẹ không được học cao. Nhưng “Sự thực thì thi đỗ Bách khoa là quá sức của em. Em rất lo sẽ làm ba mẹ thất vọng. Em sợ không khí nặng nề sẽ bao trùm lấy gia đình em nếu em thi trượt”, T. nói thêm sau cho biết kết quả thi của em theo dự đoán thì không đủ để đậu vào Bách khoa.

Áp lực từ những “cái bóng” quá lớn

Áp lực không chỉ đến từ sự kì vọng của gia đình mà còn đến từ những “cái bóng” xung quanh sĩ tử. Thùy V. là con út trong gia đình gồm 3 anh chị em. Cả anh và chị của V. đều thi đỗ đại học dễ dàng và có thành tích học tập rất xuất sắc thời sinh viên. Anh V. hiện đang làm cho một công ty lớn, còn chị V. đang là sinh viên năm cuối. Ba mẹ thường so sánh V. với anh chị và hay la mắng vì V. không được giỏi như anh và chị. Ba mẹ V. còn luôn muốn V. phải tiếp bước anh chị mình để đạt những thành tích tốt, và quan trọng nhất là phải thi đỗ đại học. Trước cái bóng quá lớn của anh chị, V. luôn căng thẳng và ám ảnh về một kết thúc không có hậu khi em thi trượt đại học. V. cho biết em sẽ bỏ nhà ra đi nếu thật sự thi trượt, vì “em biết chắc mình sẽ không chịu được những lời la mắng của ba mẹ”.

Cha mẹ cần cảm thông hơn

Những trường hợp như K.,T., V. không hiếm. Còn rất nhiều thí sinh đang đứng trước áp lực bị la mắng thay vì an ủi của bố mẹ trước viễn cảnh cánh cửa đại học sắp đóng lại trước mặt. Một tháng cho đến ngày biết kết quả thi là một tháng các em luôn “sống trong sợ hãi”, lo lắng, bồn chồn và luôn bị ám ảnh, không còn tâm trạng để giải trí hay đi chơi đây đó cho thư thả đầu óc. Thi đại học và rớt đại học đều là một trong những bước ngoặt quan trọng nhất của cuộc đời, các em rất cần sự chia sẻ, thông cảm, an ủi từ chính những người thân yêu, gần gũi nhất mình là cha mẹ. Nhưng tiếc thay, một số bậc phụ huynh vì quá kì vọng con mình đã khiến các em khi thi rớt cảm thấy có lỗi, bế tắc và đôi khi dẫn đến tình huống xấu nhất là tự tử. Chính vì vậy, trong giai đoạn khó khăn là hồi hộp chờ đợi kết quả thi như lúc này, các vị phụ huynh cần phải tiếp sức cho con, chia sẻ và đưa ra những lời khuyên thích hợp cũng như vạch ra nhiều con đường khác cho con nếu không mở được cánh cửa đại học, như động viên con tập trung ôn luyện để thi lại năm sau hoặc nộp điểm vào hệ cao đẳng, nguyện vọng 2, 3. Cha mẹ cũng cần cùng với con chuẩn bị tâm lý để đón nhận kết quả xấu nhất, để từ đó bình tĩnh tìm hướng giải quyết. Ngay từ lúc này hãy giúp con bạn quẳng đi nỗi lo thi cử, học hành, để tận hưởng những ngày hè hiếm hoi trước khi bước sang giai đoạn mới của cuộc đời.

Lương Nguyễn